Lubliniec – Historia
Osada na szlaku handlowym Wrocław – Kraków, powstała ok. 1270 z inicjatywy księcia opolskiego Władysława, który – jak chce legenda – bawił tutaj na łowach i „lubiło mu się tu miasto zbudować”. Do 1532 należał Lubliniec do księstwa opolskiego, a od jego władców otrzymał liczne przywileje, m.in. na organizowanie targów na bydło. W XVI w. miasto stało się jednym z silniejszych ośrodków protestantyzmu. Był też w historii miasta i taki moment, gdy w 1396 wojska Władysława Jagiełły pod wodzą wojewody krakowskiego Spytka z Melsztyna zajęły Lubliniec, Olesno i Gorzów Śląski, a w wyniku zawartego pokoju z Władysławem II zwanym Opolczykiem pozostały w polskich rękach. Gest i zobowiązania króla polskiego wobec wojewody sprawiły, że ten ostatni przekazał otrzymane miasta księciu cieszyńskiemu Przemysławowi i jego synom. W ten sposób pozostały nadal w obrębie księstw śląskich. Po bezpotomnej śmierci Jana II Dobrego księstwo opolsko-raciborskie przejęte zostało zgodnie z prawem lennym przez króla czeskiego Ferdynanda I Habsburga. Dalsze losy miasta i ziemi lublinieckiej związane są z decyzjami króla czeskiego, a od 1742 króla pruskiego. Pierwszym użytkownikiem dworu obronnego (zameczku) i właścicielem miasta był margrabia brandenburski Jerzy Hohenzollern (do 1562). Czwartym użytkownikiem, a następnie właścicielem został w 1576 Jan Kochcicki (w 1587 nabył Lubliniec wraz z dobrami ziemskimi za 30 tys. talarów). Ostatni właściciel z rodu Kochcickich Andrzej – był znanym mecenasem, patronował m.in. Walentemu Roździeńskiemu, Szymonowi Pistoriusowi i Danielowi Murowiusowi. W 1645 nabył już od cesarza „państwo lublinieckie” (mniejsze państwo stanowe) Andrzej Cellary, obywatel krakowski, który w 1652 otrzymał w Wiedniu tytuł hrabiowski (w 1654 potwierdzony). Do rodziny Cellarych należał Lubliniec i dobra lublinieckie do 1727. Hrabiemu Andrzejowi zawdzięczamy budowę drewnianego kościoła św. Anny (1653) i kaplicy późnorenesansowej Karola Boromeusza w kościele paraf. św. Mikołaja. Nowym właścicielem został Piotr Gemier, któremu zawdzięczamy założenie fabryki fajansu w Glinicy k. Lublińca (7 km), która pracowała z przerwami w okresie 1754-1870 i była jedną z oryginalniejszych wytwórni na ziemiach polskich. Od 1763 miasto i dobra znalazły się w rękach Gaschinów i kolejnych właścicieli. W 1784 nabył Lubliniec Franciszek Grotowski. Był ostatnim właścicielem Lublińca (zm. w 1814, a jego żona w 1826), chociaż od 1832 do 1890 właścicielami części majątku (kupionego od rejencji opolskiej) byli jeszcze Andrzej Renard ze Strzelec Opolskich i Kielmann ze Steblowa. Nazwisko Grotowskiego na trwałe związało się z dziejami miasta poprzez testamentową fundację zakładu wychowawczego dla dzieci od 9 do 16 lat. Zakład zbudowano w I. 1843-47 i służył młodzieży od 8 X 1848 do 1904, kiedy fundacji Grotowskiego zabrakło środków na dalsze prowadzenie zakładu. Obiekty przejęła administracja szpitala psychiatrycznego, który powstał w 1893 w dawnym pałacu-zamku lublinieckim. Dopiero w 1922 obiekty zakupił zakon oblatów, a w 1952 większość pomieszczeń przejął zakład dla dzieci głuchych.
Do XIX w. Lubliniec był małym miasteczkiem. Dopiero rozwój kolejnictwa w l. 1884-94 (przecięcie się dwóch linii Olesno-Tarnowskie Góry i Opole-Częstochowa) stworzył korzystne warunki do rozwoju przemysłu przetwórczego oraz uczynił z niego siedzibę władz powiatowych. Mimo narastającego procesu germanizacyjnego Lubliniec przyczynił się do podtrzymania języka polskiego, m.in. przez druk książek w języku polskim w miejscowej drukarni. Wśród wydanych książek były prace Józefa Lompy (1797-1863), bojownika o polskość tych ziem, nauczyciela w niedalekiej Lubszy. W Lublińcu urodził się późniejszy wybitny poeta i działacz narodowy, Konstanty Damrot (1841-95), syn rolnika i kościelnego. Na cmentarzu lublinieckim paraf. św. Mikołaja (ul. Powstańców Śląskich 2) spoczywa Jan Nikodem Jaroń (1881-1922) ur. we wsi Jastrzygowice k. Olesna – poeta, współorganizator i uczestnik III powstania śląskiego. W 1910, spośród 4646 mieszk., 1330 mówiło językiem polskim i 670 polskim i niemieckim. W 1909 dr Franciszek Willert i Maksymilian Rzeźniczek zakładają w Lublińcu pierwszy polski Bank Ludowy. Po 1918 powstały tu liczne organizacje polskie: Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”, Towarzystwo Czytelni Ludowych, Związek Rolników Polskich, Kółka Rolnicze. Bank Ludowy, Zjednoczenie Zawodowe Polskie, Narodowa Partia Robotnicza, Polska Partia Socjalistyczna, Polska Organizacja Wojskowa. 2 V 1920 polska manifestacja 3-majowa została zaatakowana przez bojówki niemieckie. W czasie III powstania śląskiego miasto było w rękach powstańców. Po plebiscycie, 26 VI 1922 Lubliniec przejęły władze polskie.
W latach międzywojennych wybudowano w mieście rzeźnię miejską, wytwórnię sztucznego lodu i łaźnię miejską oraz przebudowano elektrownię miejską oraz przędzalnię wełny „Union Textil”. Po 1922 miasto zaczęło odzyskiwać ponownie swój polski charakter (m.in. przyczyniła się do tego decyzja o opcji obywatelstwa, utworzenie podstawowego i średniego szkolnictwa polskiego). W 1922 powstały m.in. Liceum im. A. Mickiewicza, szkoła rolnicza, niższe seminarium duchowne i klasztor zakonu oblatów, a w 1935 szkoła specjalna dla dzieci głuchych. Swoją rolę spełnia również kadra oficerska i podoficerska 74. Górnośląskiego Pułku Piechoty, która w 1939 wraz z żołnierzami nie szczędziła krwi w obronie miasta i ziemi lublinieckiej (m.in. zastępca dowódcy pułku ppłk dypl. dr Stanisław Wilimowski, który zm. 4 IX 1939 w wyniku odniesionych ran, czy mjr Józef Adolf Pelc – dowódca pułku poza okrążeniem, poległ 8 IX 1939 pod Ciepielowem).
I IX 1939 w Lublińcu miały miejsce krwawe walki batalionu lublinieckiego 74. Pułku Piechoty i oddziałów samoobrony powstańczej, które straciły ok. 70% stanu osobowego. Po wkroczeniu wojsk niemieckich wielu powstańców zostało rozstrzelanych bądź wtrąconych do więzień. Miasto zostało wyzwolone 19 I 1945 przez oddziały I Frontu Ukraińskiego marszałka Iwana Korownikowa.
Po 1945 nastąpił szybki rozwój przemysłu (rozbudowa, modernizacja). W 1951 uruchomiono w budynkach przedwojennej przędzalni wełny („Union Textil”) Śląskie Zakłady Przemysłu Lniarskiego „Lentex” (dziś „Lentex” jest producentem wykładzin podłogowych z PCV, włókien odzieżowych i technicznych – ul. Powstańców Śląskich 54), a w 1969 Zakładów Naprawczych Maszyn Elektrycznych (dziś „Energoserwis”). Miasto powiększyło się o sąsiednie gminy Droniowiczki, Kokotek, Steblów i Wymyślacz. W 1961 liczyło już 16 000 mieszkańców. Od 1975 znajduje się w granicach woj. częstochowskiego (poprzednio woj. katowickie).