GOLESZÓW

Wieś o charakterze przemysłowym z walorami turystyczno-wypoczynkowymi.

Jedna z najstarszych (1223) i największych wsi w d. księstwie cieszyńskim. W XVIII w. uległa podziałowi na mniejsze jednostki, m.in. Goleszów Górny i Równia weszły w skład dóbr należących do hr. Saint Genois z Jaworza. W XVIII w. podjęto eksploatację tutejszego wapienia, a w 1889 zbudowano cementownię „Goleszów” (wyburzona w 1997). 23 II 1933 na terenie cementowni miało miejsce tragiczne wydarzenie; w wyniku strzałów policji do robotników i bezrobotnych rannych zostało 8 osób (jedna zmarła). W latach okupacji mieścił się przy niej podobóz KL Auschwitz, zatrudniający ok. 1000 więźniów. Dziś na terenie cementowni tablica pamiątkowa ku czci zamęczonych i zamordowanych więźniów w l. 1942—45. Największym zakładem współczesnego Goleszowa jest Fabryka Urządzeń Elektrycznych cieszyńskiej CEL-MY, produkująca licencyjne elektronarzędzia (Bosch).

Z Goleszowa wywodzą się znani sportowcy, skoczkowie narciarscy Leopold i Władysław Tajnerowie i piloci szybowcowi Edward Makula i Franciszek Kępka. Goleszów ma swoją gazetę ukazującą się od 1991 – miesięcznik „Panorama Goleszowska”.

Z zabytków goleszowskich na uwagę zasługują: kościół ewangelicki z 1793 i kościół katolicki z l.1913-21 oraz XVIII-wieczna plebania.

Wycieczki piesze

1. Na Wielką Czantorię (995 m), zn. czerwone – 2 godz.

Szlak prowadzi przez dwa rezerwaty: „Zachodni Gaj” – chroniący cis, i „Tul” (621 m) – chroniący dąb szypułkowy, głóg, leszczynę, tarninę i 20 gatunków storczyków.

BAŻANOWICE

Wieś nad rz. Padoń. Tutaj urodził się Paweł Stalmach (1824-1891) – wybitny działacz narodowy, współzałożyciel „Gwiazdki Cieszyńskiej” i Macierzy Szkolnej Księstwa Cieszyńskiego. W 1930 założono mleczarnię szkolną Wyższej Szkoły Gospodarstwa Wiejskiego w Cieszynie. Od 1933 doświadczalna w zakresie produkcji serów ementalskich typu twardego.

We wsi zabytkowe domy z XIX w. oraz figura przydrożna św. Jana Nepomucena z 1770. Za zakrętem kaplica ewangelicka z 1981 proj. inż. arch. Stanisława Kwaśniewicza.