ZATOR

Miasto (ok. 3000 mieszk., 240 m n.p.m.) w Kotlinie Oświęcimskiej nad rz. Skawą. Urząd Miasta i Gminy.

Pierwotnie wieś królewska, następnie książęca. Od 1179 do 1513 należała do książąt śląskich. W l. 1445-1513 samodzielne księstwo Zatorskie, chociaż od 1456 …

OŚWIĘCIM

Miasto (46 000 mieszk., 240 m n.p.m.) w Kotlinie Oświęcimskiej nad rzekami Sołą i Wisłą. Ośrodek przemysłu chemicznego (zakłady chemiczne „Oświęcim”), metalowego (Fabryka Maszyn Górniczych „OMAG”, Oświęcimskie Zakłady Napraw Samochodowych), skórzanego (Zakład Przemysłu Skórzanego „OGAR”). Siedziba Urzędu Miasta i …

BIERUŃ

Miasto (19 000 mieszk., 250 m n.p.m.) na krawędzi Wyżyny Śląskiej i pn. skraju Kotliny Oświęcimskiej nad rzekami Mleczną, Gostynią i Wisłą. Ośrodek przemysłu węglowego (KWK „Piast”), chemicznego (ERG Bieruń), spożywczego („Mildes-Bieruń”, Transportowo-Spedycyjna Spółdzielnia Pracy „Transmlecz”). Siedziba Urzędu Miejskiego.…

TYCHY

Miasto (134 700 mieszk., 255 m n.p.m.) położone na krawędzi Wyżyny Śląskiej i pn. skraju Kotliny Oświęcimskiej nad rzekami Mleczną i Gostynią. Ośrodek przemysłu papierniczego (Śląskie Zakłady Papiernicze), samochodowego (FTAT Auto Poland FSM Tychy), elektronicznego (Zakład Elektroniki Górniczej Carboautomatyka …

Krzeszowice

Miasto (8600 mieszk., 260 m n.p.m.) nad rz. Krzeszówką i Rudawą w Rowie Krzeszowickim w pd. części Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Ośrodek turystyczno-uzdrowiskowy i przemysłu terenowego, m.in. materiałów budowlanych (Zakłady Betoniarskie i Żelbetowe, Zakłady Kamienia Budowlanego, Krzeszowickie Kamieniołomy Drogowe, Zakład Płyt …

Chrzanów

Miasto (42 100 mieszk., 294 m n.p.m.) nad rz. Chechło, lewym dopływem Wisły, na wsch. krawędzi Wyżyny Śląskiej łączącej się przez Garb Tenczyński z Wyżyną Krakowsko-Częstochowską. Centrum kulturalne ziemi chrzanowskiej. Miasto o znacznym przemyśle: maszynowym (Fabryka Maszyn Budowlanych i …

Jaworzno

Miasto (98 400 mieszk., 300 m n.p.m.) nad rzeką Jaworznik, lewym dopływem Białej Przemszy na wsch. krańcu Wyżyny Śląskiej. Rzeki Biała Przemsza i Przemsza stanowią naturalną granicę administracyjną Jaworzna z Sosnowcem – od pn. i z Mysłowicami od zach. …

MYSŁOWICE

Miasto (79 900 mieszk., 260 m n.p.m.) nad Czarną Przemszą i Przemszą położone na Wyżynie Śląskiej w pd.-wsch. części Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego. Jeden z ważniejszych ośrodków przemysłu węglowego (kopalnie „Mysłowice” i „Wesoła”, Przedsiębiorstwo Robót Górniczych, Przedsiębiorstwo Energomontażowe Przemysłu Węglowego), …

OLKUSZ

Miasto (41 000 mieszk., 360 m n.p.m.) na zach. krańcu Wyżyny Olkuskiej w pd. części Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej nad rzeczką Babą. Ważny ośrodek przemysłowy, stare centrum polskiego przemysłu cynkowo-ołowiowego – kopalnie „Olkusz” i „Pomorzany”; przemysł metalowy (Fabryka Naczyń Emaliowanych „Emalia”), …

SŁAWKÓW

Miasto (6900 mieszk., 300 m n.p.m.) nad rz. Białą Przemszą. Od 1977 do 1984 w obrębie m. Dąbrowa Górnicza. Siedziba Urzędu Miasta.

Po 1179 w obrębie kasztelanii bytomskiej – warowny punkt wypadowy przeciw Małopolsce. Pod koniec XIII w. należał …