Trasa Pszczyna Brzeszcze Oświęcim 25 km

Droga drugorzędna. Trasa biegnie doliną Wisły przez ziemię pszczyńską, bogatą w zabytki kultury ludowej (Cwiklice, Miedźna, Góra) oraz interesującą krajobrazowo.

PSZCZYNA

Wyjazd z miasta w kierunku wsch. ul. Męczenników Oświęcimskich.

ĆWIKLICE

Obecnie w obrębie miasta Pszczyny. We wsi drewniany kościół św. Marcina z przełomu XVI i XVII w., przebudowany w XVIII w. We wnętrzu fragmenty polichromii z XVII w. (na stropie), późnobarokowe ołtarze z XVIII w., gotycki tryptyk z XV w. z Matką Boską i św. św. Stanisławem i Marcinem, rokokowa ambona i barokowe obrazy.

GRZAWA

Wieś po prawej stronie drogi, w której drewniany kościół św. Jana Chrzciciela z XVI w., przebudowany w 1690. Dach i ściany wieży kryte gontem. We wnętrzu barokowe wyposażenie z XVIII w. Kościół otoczony drewnianym płotem z bramkami.

Po lewej stronie drogi do Oświęcimia wieś Miedźna, o zabudowie z poł. XIX w. We wsi drewniany kościół św. Klemensa z XVII w. powiększony w XVIII w. Dach siodłowy kryty gontem. W prezbiterium gotycki witrażyk z XV w. We wnętrzu późnobarokowe ołtarze z rzeźbami i obrazami z epoki. W Miedźnej urodził się ks. Jan Kapica (1866-1930), działacz społeczny -propagator trzeźwości. Poseł (1908-12), długoletni proboszcz w Tychach, zastępca kierownika Polskiego Komitetu Plebiscytowego, organizator polskiej organizacji kościelnej (po 21 X 1921) na Górnym Śląsku.

We wsi odgałęzienie drogi do Bierunia.

GÓRA

We wsi drewniany kościół św. Barbary z 2. poł. XVI w., rozbudowany w 1950, oraz w parku nad stawem późnoklasyczny dwór z poł. XIX w.

BRZESZCZE

Miasto (12 500 mieszk., 264 m n.p.m.) nad rz. Wisłą położone w Kotlinie Oświęcimskiej. Kopalnia węgla kamiennego „Brzeszcze”. Urząd Miasta i Gminy.

Brzeszcze były wsią królewską i należały do starostwa oświęcimskiego. Pierwsza historyczna wzmianka, pochodząca z XV w., odnotowuje istnienie we wsi dwóch młynów i dwóch stawów rybnych. W poł. XIX w. Brzeszcze należały do Habsburgów z Żywca i liczyły ok. 1500 mieszkańców.

W 1905 powstała tu kopalnia węgla kamiennego „Brzeszcze”, która przyczyniła się do rozwoju osady wiejskiej. Brzeszcze powróciły do Rzeczypospolitej w 1918.

W latach międzywojennych powstała tu gorzelnia i wytwórnia likierów. Kopalnia należała do skarbu państwa i była jedyną kopalnią państwową. W 1. 1950-53 kopalnię rozbudowano. Powstały dwa nowe szyby wydobywcze. W 1954 Brzeszcze otrzymały status osiedla, a w 1962 podniesione zostały do rangi miasta.

W Brzeszczach kościół paraf. św. Urbana z I. 1874-76. W parku, obok KWK „Brzeszcze”, pomnik ku czci poległych i zamordowanych w latach II wojny światowej oraz odnaleziona tablica z 1921 (fundacji mieszkańców Brzeszcza) poświęcona „nieznanemu żołnierzowi”.

W Brzeszczach-Borze na ścianie budynku szkolnego tablica pamiątkowa ku czci pomordowanych na strychu szkoły 90 więźniarek z obozu oświęcimskiego, narodowości francuskiej i holenderskiej.

W Brzeszczach odgałęzienie drogi w prawo do Jawiszowic (3 km), gdzie kopalnia węgla kamiennego.

OŚWIĘCIM

Przez miasto przebiega trasa Katowice – Oświęcim – Zator – Wadowice.