Pieskowa Skała

PIESKOWA SKAŁA

Administracyjnie w gm. Sułoszowa.

Na skale Dorotka zamek, jedyny z tak dobrze zachowanych i użytkowanych na Szlaku Orlich Gniazd. W 1315 istniały tu nie znane bliżej umocnienia. Długosz i źródła z XIII w. wspominają o zamku zbudowanym w 1228 przez Henryka Brodatego. Kazimierz Wielki zbudował tu gotycki zamek, który w 1377 Ludwik Węgierski ofiarował Piotrowi Szafrańcowi. W rękach rodu Szafrańców pozostał do 1608. Powiększony w XV w. i rozbudowany poniżej górnego zamku w l. 1542-44 w okazałą późnogotycką rezydencję, przekształcony został następnie w tymże wieku w budowlę renesansową (1578-80). Otrzymał wówczas kształt nieregularnego czworoboku z wewnętrznym dziedzińcem, który otaczają arkadowe krużganki i loggie – nad bramą od strony dziedzińca zamkowego. W wysuniętym ryzalicie od strony Sokolej Skały, tzw. Maczugi Herkulesa (78 m), loggia widokowa, z której roztaczał się widok na dolinę Prądnika. Kolejnymi właścicielami zaniku byli Łubieńscy, Śladkowscy. Od 1620 w rękach Zebrzydowskich, którzy od strony największego zagrożenia wznieśli potężną basztę „artyleryjską”, a następnie fortyfikacje bastionowe typu nowowłoskiego. Między bastionami umieszczono kurtynę, a w niej główną bramę wjazdową ozdobioną manierystycznym portalem z kamiennym boniowaniem. Prace przy bastionach zakończono zapewne po 1655, po opuszczeniu zamku (XI-VIII w. p.n.e.) oraz wczesnośredniowieczne grodzisko z czasów Henryka Brodatego, wspomniane w źródłach z poł. XIII w. (1228). Skrzyżowanie dróg drugorzędnych, w prawo do Jerzmanowic, w lewo do Skały.

W Grodzisku istniał w XIII w. klasztor Klarysek i kościół przyklasztorny św. Magdaleny, w którym czasowo przechowywano sarkofag fundatorki klasztoru – księżnej Salomei, siostry Bolesława Wstydliwego. W 1642, w miejsce dawnego kościoła, zniszczonego ok. 1320, zbudowano barokową kaplicę i pustelnię bł. Salomei, przebudowane w 1677. Staraniem księdza Sebastiana Piskorskiego, miejscowego proboszcza i prof. Krakowskiej Akademii, kościółek otoczono murem z posągami (niektóre pochodzą z Wawelu) i bramkami. W otoczeniu malowniczej przyrody, tworzy jednorodną całość artystyczną. W ołtarzu głównym obraz pędzla Franciszka Smuglewicza. Na dziedzińcu granitowy obelisk ustawiony na renesansowej rzeźbie słonia, wzniesiony w 1686. W pobliżu kościoła groty i pustelnia bł. Salomei.

Wyjazd z Grodziska w kierunku wsch.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *