KOZIEGŁOWY

Miasto (3000 mieszk., 300 m n.p.m.) o charakterze rolniczym, ośrodek przemysłu ludowego i artystycznego na dawnym szlaku handlowym. Urząd Miasta i Gminy.

Osada wykształciła się z podgrodzia w XII w. Pierwsza wzmianka pochodzi z 1106. Założenie osady przypisuje się Drogosławowi. Gród drewniano-ziemny, zniszczony przez Tatarów, został w poł. XIII w. zastąpiony murowanym. Właścicielem zamku był Krystyn Kszczora z Koziegłów, współtwórca Wszechnicy Jagiellońskiej i towarzysz podróży królowej Jadwigi i Władysława Jagiełły na Litwę. Miasto ucierpiało od najazdów księcia oświęcimskiego Janusza w 1437 i 1457. Prawa miejskie w 1472 nadał osadzie Jan Koziegłowski, starosta lelowski, który odstąpił miasto biskupowi krakowskiemu Janowi Konarskiemu. Do 1790 miasto wchodziło w skład księstwa siewierskiego. W 1792 Stanisław August Poniatowski potwierdził prawa miejskie włączonego do Korony miasta oraz nadał herb.

Wg ostatnich badań tu spędził swe ostatnie lata życia Walenty Roździeński, twórca pierwszego w języku polskim poematu o pracy hutników „Officina ferraria”, wydanego w 1612 w Krakowie. W XVIII w. w mieście czynna była manufaktura sukiennicza. W legionach gen. H. Dąbrowskiego służył oddział gwardii narodowej wystawiony przez miasto. Za udział w powstaniach (1830 i 1863) osada pozbawiona została praw miejskich, odzyskała je w 1950. 20 I 1945 osadę wyzwoliły oddziały I Frontu Ukraińskiego.

Miasto zachowało d. układ urbanistyczny (XIV-XV w.). W rynku domy z 1. poł. XIX w. (klasycystyczny pod nr. 4). Na budynku pod nr. 2 ludowa rzeźba św. Floriana.

Kościół paraf. Bożego Ciała (jednonawowy) wzmiankowany przez Jana Długosza, a przebudowany po pożarze w XVII w. (1679). W 1973 w prezbiterium kościoła odkryto gotyckie freski z ok. 1470. Jest to najcenniejsze znalezisko konserwatorskie ostatnich lat. Konserwację ukończono w 1978.

W pobliskiej plebanii z 1802 i wikarówce późnobarokowe obrazy.

Barokowy kościół św. Barbary z 1670. Obok budynek po d. przytułku z XIX w.

Po lewej stronie E 75 przy drodze do Gniazdowa pozostałości zamku z XIII i XIV w.

4 km na pn. wieś Siedlec, znana z wyrobów ludowych. Sztuczne kwiaty z pierza wykonywane są tu od 1934.