KONIAKÓW

Dawna kolonia Istebnej (700-740 m n.p.m.) powstała na pocz. XVIII w., od 1816 siedziba samodzielnej gminy. Wieś znana z twórczości ludowej, zwłaszcza koronkarstwa.

W Koniakowie godny uwagi kościół św. Bartłomieja z 1901, rozbudowany w 1956. We wnętrzu płaskorzeźby drogi krzyżowej wykonane przez artystę ludowego Franciszka Wojarskiego z Koniakowa-Rupieńki, podobnie jak inne rzeźby w kościele. Ołtarz przyozdobiony koronkami koniakowskimi. W nawie bocznej obrazy J. Czarneckiego z Katowic.

Od 1966 można zwiedzać izbę regionalną „u Gwarków” w Koniakowie-Legierkach z dorobkiem koronkarskim Marii Gwarkowej (1896-1962), założycielki Spółdzielni Koronkarskiej w Koniakowie (1962). Tradycje koronkarskie są kontynuowane m.in. przez Zuzannę Gwarek i Helenę Kamieniorz. U Józefa Ruckiego galeria sztuki nieprofesjonalnej. Od 1952 działa tu Zespół Regionalny „Koniaków”. Z nazwą miejscowości związana jest pobliska przełęcz – Przełęcz Koniakowska (732 m n.p.m.) między dorzeczami Olzy i Soły.

■ 2 km na pd.-zach. centrum Jaworzynki. Jaworzynka powstała na wyrębisku wykonanym ptzez śląskich pasterzy na założenie pastwisk. Osada pasterska powstała w XVI w. W XVII w. mieszkańcy Jaworzynki zostali zobowiązani do obrony granicy Śląska Cieszyńskiego przed Węgrami i Słowakami. W przysiółku Jaworzynka-Trzycałek znajdował się urząd celny. Godna uwagi w Jaworzynce na Trzycałku drewniana kaplica z 1953. We wnętrzu droga krzyżowa wykonana przez artystę ludowego z Koniakowa Jana Krężeloka. W centrum Jaworzynki kościół św. św. Piotra i Pawła z l. 1953-54. We wnętrzu obrazy oraz droga krzyżowa malowane przez artystę Jana Wałacha z Istebnej. Kompozycję rzeźbiarską ołtarza i rzeźby ludowe świętych wykonał Józef Becek z Istebnej-Mlaskawki. Izba regionalna Jana Bojki prezentuje wnętrze góralskiej izby. W szkole podstawowej izba pamiątkowa poświęcona życiu i działalności literackiej prof. Pawła Łyska (1914-1978), pochodzącego z Jaworzynki. We wsi działa Zespół Regionalny „Jaworzynka” .