Katowice – Trasa 3

Katowice – Trasa 3

Rynek – ul. Warszawska – ul. Graniczna – ul. Powstańców – ul. ks. Damrota – ul. Wojewódzka – ul. Francuska – ul. Mariacka – ul. Dworcowa – ul. św. Jana

Z Rynku idziemy ul. Warszawską w kierunku ul. Bankowej. Pod nr. 6 mieści się zasłużona apteka „Pod Orłem”, założona w 1875. Na fasadzie budynku znajduje się tablica pamiątkowa ufundowana w 1962 przez społeczeństwo Katowic ku czci zamordowanego 17 VIII 1920 przez nacjonalistyczną bojówkę niemiecką polskiego lekarza i patrioty Andrzeja Mielęckiego, który mieszkał w tym domu. Dla upamiętnienia bohatera przeciwległa ulica nosi jego imię. W okresie międzywojennym była tu dzielnica banków polskich i zagranicznych.

Przy ul. Warszawskiej 14 ciekawy pod względem architektury i wystroju wnętrza budynek Centrali Banku Śląskiego S.A. w Katowicach. Obiekt wzniesiono w latach międzywojennych dla Państwowego Banku Rolnego wg proj. inż. Manana Lalewicza (1938). Remontowany i modernizowany w l. 1995-96. Po drugiej stronie ul. Warszawskiej – ul. Mielęckiego, na rogu neoklasyczny gmach PKO zbudowany w I. 1922-23 wg proj. Jaretzkiego dla Banku Polskich Spółek Zarobkowych. W 1. 1927-38 mieściła się tu także Rozgłośnia Polskiego Radia.

Między ul. Szkolną a Bankową zbudowano w 1. 1856-58 kościół ewangelicki pw. Zmartwychwstania Pańskiego w stylu neoromańskim wg proj. arch. R. Lucae, rozbudowany następnie , w I. 1889-1902 (wg proj. P. Jacischa i Metteganga). W kościele znajduje się ołtarz drewniany w formie tryptyku z płaskorzeźbami, wykonany w 1949 przez art. rzeźbiarza Artura Cieńciałę z Wisły.

Przy ul. Bankowej i ul. Uniwersyteckiej – Uniwersytet Śląski. Uczelnia powstała w 1968 z połączenia Wyższej Szkoły Pedagogcznej i filii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Kształci m.in. w kierunkach: prawa i administracji, matematyki, fizyki i chemii, nauki o ziemi, techniki, biologii, ochrony środowiska, nauk społecznych, pedagogiki i psychologii, filologii polskiej i obcej, kulturo-znawstwa (w Katowicach i Sosnowcu), artystyczno-pedagogicznych (filia w Cieszynie) oraz radia i telewizji (ul. Bytkowska). Zespół budynków zlokalizowanych przy ul. Uniwersyteckiej i ul. Bankowej projektował arch. T. Sadowski. Przy ul. Bankowej ma swą siedzibę Rektorat oraz Wydziały: Nauk Społecznych, I Biologii i Ochrony Środowiska oraz Prawa i Administracji. Uniwersytet posiada własne wydawnictwo i drukarnię.

Pod nr. 5 neoklasyczny gmach NBP z 1911, zbudowany wg proj. J. Habichta, rozbudowany w 1923 przez Henryka Gambca.  Na odcinku ul. Warszawskiej od ul. Francuskiej do ul. Granicznej obejrzeć można budynki oznaczone numerami od 29 do 55, stanowiące przykłady architektury z końca XIX i pocz. XX w. – od neobaroku (nr 35) i secesji (nr 31) po neorenesans (nr 45, 55), czy neogotyk (nr 52 – w podwórku).

W piętrowej d. willi Kramstów z 1847 (proj. J. Hassę) przy ul. Warszawskiej 37 „Marchołt” Klub Stowarzyszeń Twórczych, pod nr. 45 gmach d. starostwa, przebudowany w stylu neorenesansu w 1929 wg proj. arch. F. Krzywda-Polkowskiego. W 1995 podczas prac remontowo-modernizacyjnych w budynku Sądu Rejonowego odkryto w dawnej sali posiedzeń freski wykonane w l. 1929-30 przez Felicjana Szczęsnego Kowarskiego. Dom prowincjonalny Zgromadzenia Sióstr św. Elżbiety (Elżbietanki) (nr 52) oraz zakonny szpital im. św. Elżbiety (Szpital Miejski nr 2).

Skręcamy w ul. Graniczną (d. granica między Katowicami a gminą Bogucice). Za wiaduktem kolejowym po prawej stronie monumentalny budynek, którego fasada znajduje się przy ul. Krasińskiego 8b. Dawny gmach Śląskich Technicznych Zakładów Naukowych, niegdyś największej technicznej szkoły średniej w Europie, obecnie siedziba Ośrodka Katowickiego Politechniki Śląskiej. Mieści się tu m.in. Wydział Metalurgii i Inżynierii Materiałowej oraz Instytut Transportu. Kształcenie na kierunkach: metalurgia, inżynieria materiałowa i zarządzanie. Zbudowany w l. 1928-32 wg proj. arch. Jadwigi Dobrzyńskiej i Z. Łobody ma trzy kondygnacje, 200 m dł., ponad 760 sal, gabinetów, laboratoriów i warsztatów oraz salę na 450 miejsc. O wielkości tego obiektu świadczy również długość korytarzy wynosząca 7 km. W okresie międzywojennym i krótko po wojnie mieściło się tu również Wyższe Studium Nauk Społeczno-Gospodarczych i WSNSG) i Oddział Przyrody Muzeum Śląskiego w Katowicach. Ulicą Graniczną dochodzimy do osiedla Paderewskiego.

Osiedle im. Ignacego Paderewskiego wyrosło na terenach należących dawniej do gminy Bogucice-Zawodzie i do folwarku Karbowa. Budowę rozpoczęto w 1964. Projektantami osiedla są: Jurand Jarecki, Stanisław Kwaśniewicz i Ryszard Ćwikliński. Osiedle przeznaczone jest dla 20000 mieszkańców. Na obrzeżu osiedla mieszczą się gmachy Biblioteki Śląskiej (1997) i Oddziału Śląskiego Polskiej Akademii Nauk (ostatni oddany do użytku w 1977) oraz Domy Studenta Politechniki Śląskiej i Dom Asystenta Uniwersytetu Śląskiego.

W centrum osiedla w dniu 6 X 1978 odsłonięto pomnik Żołnierza Polskiego. Dzieło artysty rzeźbiarza Bronisława Chromego symboliczny orzeł, pod którego skrzydłami czuwają obrońcy polskich granic, reprezentujący różne rodzaje broni. Współautorem jest architekt Jerzy Pilitowski, który zaprojektował architekturę placu i kopiec, na którym stoi pomnik.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *